نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• آمنه کریمی ¹
• غلامحسین کریمی دوستان ²

¹ -

² دانشگاه تهران

چکیده

هدف از پژوهش حاضر بررسی اصطلاح‌های استعاری کردی ملکشاهی است که در آن‌ها از اندام‌واژه‌‌ی "dam" بهره گرفته شده است. کردی ملکشاهی، یکی از گونه‌های کردی جنوبی واقع در استان ایلام است. داده‌های پژوهش از گفتار سخنگویان گونه‌ی مذکور گردآوری شده ‌است. در این پژوهش بخشی از استعاره‌های رایج کردی ملکشاهی با تکیه بر مفهوم‌پردازی دو اندام‌واژه‌ی "دهان" و "صورت" در پرتو رویکرد شناختی، مورد بررسی قرار می‌گیرند. بر اساس یافته‌های پژوهش بخش قابل ملاحظه‌ای از استعاره‌های مورد بررسی، ماهیتی ساختاری دارند. "جویدن"، "جنگ"، "فوران آتش" و "اسارت" از حوزه‌های مبدأ و "مباحثه"، "آزادی"، "بی‌اعتنایی"، "کتمان" و "غم" از حوزه-های مقصد چنین استعاره‌هایی در نظر گرفته می‌شوند. از نگاشت‌های صورت گرفته برای واژه‌ی "dam" در ساخت‌های استعاری مورد بررسی، می‌توان به "ظرف"، "آتش‌فشان"، "جاندار"، "قفس"، "احترام" و "ادعا" اشاره کرد. یافته‌ها همچنین نشان داد که "جنگ"، پربسامدترین حوزه مبدأ و "اعتنا" پربسامدترین حوزه‌ی مقصد این استعاره‌ها هستند. علت تفاوت در فراوانی وقوع حوزه‌های مبدأ و مقصد، برخاسته از نگاشت‌های متفاوت و نو در حوزه‌های پربسامد است.

کلیدواژه‌ها

• معنا
• استعاره
• ملکشاهی

عنوان مقاله [English]

Conceptualization of body part “dam” in metaphorical idioms of Malekshahi Kurdish

نویسندگان [English]

• Ameneh Karimi ¹
• Gholam Hosain Karimi Dootan ²

¹ -

² Tehran university

چکیده [English]

The aim of the study is to investigate Malekshahi Kurdish metaphorical idioms with body part “dam”. Malekshahi is one main part of the Southern Kurdish in Ilam province. The data is collected from native speakers of Malekshahi Kurdish. A common part of metaphorical idioms of Malekshahi is investigated in the present research with a focus on two body parts “mouth” and “face” conceptualization, in light of cognitive semantic. Based on the research findings, a significant part of the metaphors has a structural nature. "Chewing", "war", "fire eruption" and "captivity" are some source domains and "debate", "freedom", "disregard", "secrecy" and "sorrow" are some target domains of these metaphors. “container”, “volcano”, “animate”, “cage”, “respect” and “claim” are some cited mapping for word “dam” in Malekshahi Kurdish metaphors. The findings also show that “war” is the most frequent source domain and “heed” is the most frequent target domain in these metaphorical idioms. Differences between the frequency occurrence of these two domains arises from various mapping in frequent domains.

کلیدواژه‌ها [English]

• Cognitive
• Metaphor
• Kurdish