نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• ماهرخ شجاعی

گروه زبانشناسی دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

پژوهش حاضر با هدف مطالعه و بررسی ساختمان فعل در گویش بهدینی محلتی یزد، به بررسی این گویش باقیمانده از گویش‌های مرکزی ایران پرداخته است. داده‌های این پژوهش به شیوه مطالعه میدانی جمع آوری شده و جهت استخراج داده‌های گویشی، ابتدا چارچوب اصلی سوالات بر اساس «راهنمای گردآوری گویش‌ها برای گنجینه گویش‌های ایرانی» تهیه وسپس با استفاده از شیوه مصاحبه نیمه‌ساخت‌یافته، به استخراج جملات در بافت طبیعی سخنگویان این گویش پرداخته شده است. پس از اتمام مصاحبه‌ها و با پیاده سازی متن صحبت‌ها، تمامی جملات ثبت شده از مصاحبه با گویشوران 21 تا 70 ساله، پیکره ای بالغ بر11500 واژه جمع آوری شده و مورد ارزیابی و تحلیل قرارگرفته و ساختمان فعل‌های بکار رفته در جملات مستخرج، بررسی شده است. در این روش، انواع جملات برحسب زمان‌های مختلف افعال دسته بندی و ساختار آن‌ها توصیف گشته است. یافته‌های حاصل از پژوهش، در کنار توصیف ساختمان فعل در انواع زمان‌های مورد استفاده در این گویش، نشان دهنده بهره گیری از واژه بست‌های ضمیری برای نمایش ویژگی‌های خاص دستوری مانند تطابق شخص و شمار در این گویش است. همچنین مطالعه تفاوت رفتار افعال لازم و متعدی در صورت‌های مختلف زمان گذشته در این گویش نشان دهنده وجود ساخت کنایی دوگانه حساس به زمان و متعدی بودن در گویش بهدینی محلتی یزد می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

• ساختمان فعل
• گویش بهدینی محلتی یزد
• ساخت کنایی
• ساخت کنایی دوگانه

موضوعات

• زبانشناسی

عنوان مقاله [English]

Description of the Verbal System in Behdini Mahlati Dialect of Yazd

نویسنده [English]

• Mahrokh Shojaei

Linguistics Department, Allameh Tabataba'i University

چکیده [English]

Behdini dialect is one of the central dialects of Iran as well-known as Dari. This dialect has two varieties, Yazdi and Kermani. The current paper focused on the Yazdi dialect as one of the rarely survived dialects of its ancient group. In the present research, the verbal system in Behdini Mahlati dialect of Yazd checked out. Semi-structured interviews and indirect elicitation techniques were two parts of the data gathering method,, and all sentences were recorded, analyzed, and studied gathered from informants aged 21 to 70, of a corpus of 11500 words. Different sentences for each verb were registered to show the example of using each verb. The results show that this dialect uses specific clitics to form the agreements between Noun Phrase and verbs; makes various tenses. Behdini Mahlati dialect is also an instance of dialects that retained split ergativity in the past tense of transitive verbs in their verbal system.

کلیدواژه‌ها [English]

• verbal system
• Behdini Mahlati dialect of Yazd
• Ergativity
• Split Ergativity