نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حسین حلاج زاده بناب ¹
• زهرا دلگیر ²

¹ دکتری زبانشناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، ایران

² کارشناس ارشد حقوق، دانشگاه سیستان و بلوچستان، ایران

چکیده

ا
انسان به خاطر ماهیت­اش موجودی است معناساز که با نشانه­های گفتمان مسلط به روال­های گفتمانی می­اندیشد. زبان به‌عنوان پدیدة اجتماعی، آیینة تمام نمای ایدئولوژی کنشگران زبان است. زبان همواره حاوی باورها، عقاید و افکار گویندگان آن است. ایدئولوژی­ها در بطن زبان پنهان می­شوند و تبدیل به قراردادهای اجتماعی می­شوند. زنان خواستار طلاق نیز به‌‏عنوان کنشگران اجتماعی در عرصة دادگاه­های خانواده، برای اقناع و القاء ایدئولوژیک مخاطب از انواع راهبردها و ابزارهای زبانی در این کنش اجتماعی استفاده می­کنند. بنابراین، نوشتة حاضر به ساخت­های منفی (نفی) در گفتمان زنان خواستار طلاق در دادگاه­های خانواده بر پایة نظریةجامعه– شناخت - گفتمان ون‌دایک (2006) پرداخته و حاصل 60 جلسه حضور در مرکز مشاورة خانواده دادگاه عمومی و انقلاب شهر زاهدان و ثبت اظهارات 45 زن خواستار طلاق 15 تا 40 ساله است. مقالة حاضر به شیوة استفادة زنان موردتحقیق از ساخت­های منفی برای بیان ایدئولوژیک خواسته­هایشان و راه­های اقناع قاضی می­پردازد و نتایج پژوهش نشان می­دهد که نمونه­های مورد مطالعه، از ساخت­های منفی، در راستای بزرگنمایی نکات مثبت خود 58 درصد، منفی طرف مقابل 80 درصد و کوچک‌نمایی نکات منفی خود 17/3 درصد استفاده می‏کنند. می­توان گفت بیشترین تلاش زنان خواستار طلاق، صرف برزگ­نمایی ویژگی­های منفی طرف مقابل می­گردد.

کلیدواژه‌ها

• زبان‌شناسی حقوقی
• تحلیل گفتمان انتقادی
• تحلیل گفتمان دادگاه
• الگوی ون‌دایک
• ساخت‌های منفی. 

عنوان مقاله [English]

Negative Constructs in Family Court Discourse: A Case Study of Divorce Demanding Women based on van Dijk’s Approach

نویسندگان [English]

• Hossein Hallajzadeh Bonab ¹
• Zahra Delgir ²

¹ Assistant Professor of Linguistics, University of Sistan and Baluchestan, Sistan and Baluchestan, Iran

² M.A. in Law, University of Sistan and Baluchestan, Sistan and Baluchestan, Iran

چکیده [English]

Language as a social phenomenon is a reflection of thoughts and ideologies of actors and speakers. It contains the beliefs, worldviews, beliefs, and thoughts of its speakers. It constantly reflects immortalized and encrypted ideologies. Each speaker, from his own point of view, ascribes to the world, its phenomena and realities, and looks from the angle of his own view to represent those realities. Ideologies are hidden within language and subtly submerged in social structures and become social conventions. Divorce demanding women, as social activists in the family courts, use a variety of linguistic strategies and tools in order to persuade and ideologically inspire their audience in the courts. To probe into the way divorce demanding women use negative constructs for ideological expression of their desires and persuading the judge, the present study explored negative constructs in divorce demanding women’s discourse in family courts based on van Dijk’s (2006) theory of society-Knowledge and discourse. A total of 60 meetings were attended in the counseling center of families of the Public and Revolutionary Tribunal of Zahedan and divorce demanding women’s remarks were collected. The findings of the study showed that the participants used negative construction in order to magnify their positive points and reduce negative points of themselves.

کلیدواژه‌ها [English]

• Forensic linguistics
• Negative constructs
• Linguistic strategies
• Family courts