نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
استادیار گروه مطالعات زبان، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
چکیده
این مقاله ساختار «فعل تصریف ـ فعلتصریف» (VinflVinfl) را در زبان فارسی بر اساس رویکرد شناختی دستور ساختاری (Lakoff, 1987; Goldberg, 1995; 2003; 2006) بررسی میکند و هدف اصلی آن بررسی قدرت رویکرد دستور ساختاری در تبیین ساختارهایی است که از دو فعل متوالی تشکیل شدهاند. این دستور به شناسایی ساختارهای متعدد از منظر شعاعی پرداخته و با استفاده از شواهد صوری و معنایی آنها را از یکدیگر تمایز میدهد. در این مقاله، از شواهد صوری و معنایی برای تمایز ساختار «فعلتصریف ـ فعلتصریف» از دیگر ساختارهای مشابه استفاده میشود. دادههای این پژوهش (در حدود 1300 جمله نمونه) از داستانها، فیلمهای سینمایی و صفحات اینترنتی استخراج شدهاند و رویکردی توصیفیـتحلیلی برای مقایسه ساختارهای متعدد بهکار رفته است. نگاشت بین مشخصههای معنایی و دستوری ساختار «فعلتصریف ـ فعلتصریف» ترسیم شده و محدودیتهای معنایی همچون نفیناپذیری و نوع افعال شرکتکننده در ساختارها مشخص شده است. پژوهش حاضر به این نتیجه رسید که در ساختار «فعلتصریفـفعلتصریف» معمولاً فعل نخست توصیفی برای فعل دیگر به دست میدهد و فعل دوم معمولاً فعلی حرکتی است. از خصوصیات خاص آن میتوان به نفیناپذیری و تمایز آن از «فعلتصریف و فعلتصریف» اشاره کرد. همچنین، ساختار «فعلتصریفـفعلتصریف» را با ساختارهای مشابه همچون «داشتنتصریفـ
فعلتصریف»، «دادنتصریف1–فعلتصریف2»، «فعل (امر)–فعل(امر)» و ساختارهای اصطلاحی همچون «فعل (امر)ببینم»، «زدن تصریف–فعلتصریف» و غیره مقایسه کردیم. در مورد ساختار «داشتنتصریف-فعلتصریف» مشخص شد که ساختاری چندمعنا است و براساس بافت ممکن است به معنای استمراری، آغازی و آینده بهکار رود. مزیت این رویکرد نسبت به دیگر رویکردهای دستوری در این است که هرگاه مشخصات نحوی-معنایی یافت شود، ساختار جدیدی تعریف میشود و بنابراین، ساختارهایی را که نامنظم خوانده میشوند، بر خلاف آن دستورها بهخوبی تبیین میکند.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
An Investigation of Syntactic, Semantic and Pragmatic Aspects of ‘VinflVinfl’ on the Basis of Construction Grammar
نویسنده [English]
- seyed hamzeh mousavi
Department of language studies, Shahrood University of Technology, Shahrood, Iran.
چکیده [English]
The current study attempted to investigate ‘VinflVinfl’ construction in Persian based on construction grammar (Lakoff, 1987; Goldberg, 1995; 2003; 2006) and distinguish it from similar constructions. Since construction grammar seeks to categorize various constructions prototypically, it uses numerous syntactic-semantic pieces of evidence to differentiate different constructions from each other. The data (around 1300 sentences) were collected from stories, movies and some websites. For each construction a Sem(antic)-Syn(tactic) table was put forward to connect their features together. Furthermore, semantic constraints on these constructions such as negation and kinds of participant verbs were shown clearly. It was found that, in ‘VinflVinfl’, the former verb modifies the latter, which is a verb of movement. Its idiosyncratic feature is that it is not negated and is different from ‘Vinfl & Vinfl’. Moreover, ‘VinflVinfl’ is differentiated from other constructions such as ‘dāštan.infVinf’, ‘dādan.inf1Vinf2’, ‘VimperativeVimperative’ and idiomatic constructions such as ‘Vimperativebebinam’ and ‘zadan.infVinf’. Finally, it was observed that ‘dāštan.inflVinfl’ is a polysemous construction meaning progression, inchoation, and futurity depending on the context.
کلیدواژهها [English]
- Construction Grammar
- Serial Verb Constructions
- Cognitive Approach
- Frame Semantics
- Causative Constructions
1-33.