نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سعدالله همایونی ¹
• عدنان طهماسبی ²

¹ استادیار زبان و ادبیات عربی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

² دانشیار زبان و ادبیات عربی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

دستور زبان به عنوان اصلی‌ترین عنصر انتقال پیام در زبان معیار در پژوهش‏های زبانی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است بطوری‏که بخش مهمی از جدیدترین نظریات از قبیل ساختارگرا، نقشگرا و کارکردگرا به دستور زبان، چگونگی تحلیل ساختهای خوش‏ساخت و بدساخت دستوری و سایر عناصر درون زبانی و فراساخت‏های غیرزبانی مربوط می‌شود. سوالات پژوهش حاضر این است  که مؤلفه­های نظریه نحو کارکردگرا چیست؟ تفاوت آن با نظریه نحو سنتیِ زبان عربی و نقش آن در تبیین فرآیند ارتباط کدام است در این راستا، نگارنده در صدد است تا با روش توصیفی ـ تحلیلی به واکاوی رویکرد نحوی احمد المتوکل در سطح کاربردشناختی بپردازد. بر اساس این رویکرد، زبان اداتی است که برای تحقق ارتباط در جوامع بشری بکار گرفته می‌شود. از این منظر، ساختارهای نحوی و گزاره‏های زبانی در بافت‏های گفتمانی متعدد، حاوی معانی ویژه‏ای هستند که برای محقق ساختن اهداف ارتباطی معین بکار گرفته می‏شوند. نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان می‏دهد که کاربست سطح کاربردشناختی نحو کاربردی که خود مبتنی است بر شناخت و درک دو سطح معناشناختی و ترکیبی می‏تواند سرفصل‏هایی واقع‏بینانه و متناسب با واقعیت زبان عربی و کاربرد آن در جامعه گویشوران این زبان ارائه نماید.

کلیدواژه‌ها

• نحو کاربردی
• احمد متوکل
• سطح کاربردشناختی
• گفتمان

عنوان مقاله [English]

Applied Syntax Theory Analysis in the Arabic Language: The Case of Pragmatic Level

نویسندگان [English]

• saadollah homayooni ¹
• adnan tahmasbi ²

¹ Assistant Professor in Linguistics, University of Tehran, Tehran, Iran

² Associate Professor in Linguistics, University of Tehran, Tehran, Iranuniversity of Tehran

چکیده [English]

Syntax, as a major element of message transfer, holds a special position in linguistic research.  A major part of the latest theories such as structuralism and functionalism depends largely on syntax, i.e. how to analyze grammatical constructs and other linguistic elements and non-linguistic infrastructures. The present research study sought to explore the components of functionalist syntax theory, its difference with traditional Arabic syntax theory, and its role in explaining the process of communication. To do so, the researchers aimed to analyze the syntactic approach of Ahmad al-Mutawakul on a pragmatic level using a descriptive-analytical approach. According to this approach, language is used as a means to realize communication in human societies. The results of the study indicated the application of the pragmatic level of applied syntax can provide realistic components appropriate to the reality of the Arabic language and its use in the spoken language community 

کلیدواژه‌ها [English]

• Applied syntax theory
• pragmatics
• functionalism
• Arabic language