نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• فاطمه رسولی دانش

زبان‌شناسی، دانشکده علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

محققان بسیاری به مسئله وجه و وجه‌نمایی در زبان فارسی توجه کرده‌اند، با این حال نقش بافت زبانی و فرازبانی در تعیین معنای وجه و وجه‌نمایی بسیار حائز اهمیت است. در این مقاله سعی بر آنست که وجه و وجه‌نمایی در بافت گفتمانی بررسی شود و عوامل زبانی و گفتمانی که باعث ایجاد معنای وجهی می‌شود بیان گردد. بدین منظور وجه و وجه‌نمایی در حدود ده هزار جمله از کتابهای خانم گلی ترقی نویسنده معاصر ایرانی بررسی شد تا نقش بافت پاره‌گفتار در تعیین معنای عناصر وجهی مشخص شود. وجه و وجه‌نمایی انتقال منظور و نگرش گوینده در محتوای گزاره‌ای پاره‌گفتار است. بر اساس این مقاله مشخص شد که اگرچه پایه وجه‌نمایی در ساختار واژگان-دستور زبان شکل می‌گیرد، اما آنچه اهمیت دارد بستر جمله و بافت کلی پاره‌گفتار است که معنای ساخت‌های وجهی را تعیین می‌کند و معنای ساخت‌های وجهی در تعامل بین لایه‌های معنایی مرتبط شکل می‌گیرد. کاربرد این پژوهش در نقد زبانشناختی و تحلیل متن بر اساس وجه و وجه‌نمایی است.

کلیدواژه‌ها

• وجه
• وجه‌نمایی
• بافت
• گفتمان
• زبان فارسی

موضوعات

• زبانشناسی

عنوان مقاله [English]

The Importance of Linguistic and Extra Linguistic context in Analyzing Modal Structures

نویسنده [English]

• Fatemeh Rasooli Danesh

Linguistics Department, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Researchers have studied mood and modality in Persian in various aspects. However, mood and modality may not be sufficiently examined in the discursive context. This article endeavors to investigate mood and modality in contexts, and elaborate on the linguistic factors that create modal meaning. To do so, it brings up examples from Goli Taraghi’s short stories. It explains mood and modality as means for discourse analysis, and manifests how they can reveal the identity and values of speakers or writers.The discursive context is highlighted to determine modal meanings. Mood and modality is to transfer a speaker’s attitude toward propositions. Although modals are emerged from morpho-syntactic structures, the context plays a major role in determining the modal meaning. Three layers determine the modal meaning: the systematic meaning of the modal, the modal contextual meaning in combination with other sentence constituents, and the pragmatic and interpersonal meaning which depends on linguistic and non linguistic elements and politeness.

کلیدواژه‌ها [English]

• Context
• Discourse
• Mood
• Modality
• Goli Taraghi