نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• فاطمه نصرتی موموندی ¹
• رضا مراد صحرایی ²
• حیات عامری ³
• عباس اشرفی ⁴

¹ دانشجوی دکتری زبان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ،علوم و تحقیقات، تهران، ایران

² دانشیار زبان شناسی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

³ استادیار زبان شناسی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

⁴ دانشیار علوم و قرآن حدیث دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

هدف مقاله حاضر، بررسی شبکه شعاعی پنج واژه‌ «لسان، قرأ، خطب، سمع و کتب» بر پایه معنی‌شناسی شناختی است. همچنین، تعیین میزان بسامد کاربرد معانی شعاعی و معنی سرنمون واژه مذکور در دو ترجمه فولادوند (1418) و الهی‌قمشه‌ای (1393) و دو تفسیر المیزان (1390) و نمونه (1371)، هدف دیگر این مقاله می‌باشد. برای تعیین معنی سرنمون و معانی شعاعی واژه مورد نظر از معیارهای تایلر و ایوانز (2001) استفاده شده است. تجزیه و تحلیل‌ها نشان داد که ابزارهایی مانند مجاز، بسط استعاری و طرحواره تصویری در بسط معنی سرنمون واژه‌های مورد بررسی نقش اصلی را ایفا می‌کنند و در این میان، بسط استعاری بیشترین نقش را در گسترش معنی سرنمون ایفا می‌کند. علاوه‌براین، مشخص گردید که در ترجمه‌ها و تفسیرهای بررسی شده در این پژوهش میان استفاده از معنی سرنمون و معانی شعاعی واژه‌ها تعادل نسبی حاکم است؛ هر چند که در برخی از واژه‌های مذکور این تعادل متناسب نیست.

کلیدواژه‌ها

• معنی‌شناسی شناختی
• شبکه شعاعی
• معنی سرنمون
• معنی شعاعی
• چندمعنایی

عنوان مقاله [English]

the frequency of applying semantic equivalent of words that make the language field based on radical network studying 5 words"Lessan Qara, Khataba, Samea, and Kataba" in translations of Foladvand and Qomshei and interpretations of Al-Mizan and Nemoneh

نویسندگان [English]

• fatameh nosrati mumvandi ¹
• Reza Morad Sahraei ²
• Hayat Ameri ³
• Abbas Ashrafi ⁴

¹ Department of Science and Research branch, Islamic Azad University, Tehran, Ira

² faculty member of Allame Tabataee University

³ faculty member of Tarbiat Modares University

⁴ Associate Professor

چکیده [English]

The present study aims at studying radial network of the five words "Lesan, Qara, Khataba, Samea, and Kataba" based on cognitive semantics. Likewise, determining frequency of usage of radial meanings and prototypical meaning of the given word in two translations of Quran by Foladvand and Qomshei and two interpretations of Al-Mizan and Nemoneh is another purpose of the article. To determine the radial meanings and prototypical meaning of the given word, Tyler and Evans (2001)’s criteria were used. The analysis showed that the tools such as metonymy, metaphorical expansion and image schema play the main role in expanding the prototypical meaning of the given word; and meanwhile metaphorical expansion plays the main role in expanding the prototypical meaning. Additionally, it was found that in the translations and interpretations, there is a relative balance between usage of prototypical meaning and radial meanings of the words; although in some words this balance does not fit.

کلیدواژه‌ها [English]

• Cognitive Semantics
• Radial Network
• Prototypical Meaning
• Radial Meaning
• Polysemy