کرونا، پنجه‌درپنجۀ مذهب: تحلیل گفتمان توییتر فارسی با چارچوب شناختی‌ـاجتماعی ون‌دایک

عابده میرزایی

دوره 8، ویژه نامه کرونا ، فروردین 1400، صفحه 7-30

https://doi.org/10.22054/ls.2020.53527.1373

چکیده
  با شیوع کرونا در ایران و مطرح‌شدن لزوم تعطیلی مراکز پرجمعیت، از جمله اماکن مذهبی، برخی با این تصمیم مخالفت کردند و عده‌ای، در قم و مشهد، با حضور در حرم‌ها تلاش کردند که مانع بسته‌شدن آن‌ها شوند. این اقدامات به‌سرعت در فضای مجازی بازتاب یافت. در شبکۀ اجتماعی توییتر، که امکان بحث و گفت‌وگو بین کاربران فراهم است، گروهی مخالفت با دستورالعمل‌ها ...  بیشتر

طنز در دورۀ بحران؛ طنزهای مربوط به بیماری کووید ۱۹ از منظر نظریۀ عمومی طنز کلامی

وحید طاولی؛ شهرام مدرس خیابانی؛ بهرام مدرسی؛ فریده محسنی هنجنی

دوره 8، ویژه نامه کرونا ، فروردین 1400، صفحه 31-56

https://doi.org/10.22054/ls.2020.53580.1354

چکیده
  پژوهش حاضر با هدف بررسی جوک‌هایی که دریارۀ بیماری کووید ۱۹ در شبکه‌های مجازی انتشار یافته‌اند انجام شده است. بررسی زبان‌شناختی و گفتمانی این نوع جوک‌ها، که در تحلیل‌های زبان‌شناسی اجتماعی از آنها با عنوان «جوک‌های فاجعه» یاد می‌شود، می‌تواند باعث روشن شدن ابعاد مختلف این پدیدۀ اجتماعی به‌عنوان یکی از ابزارهای نشان‌دهندۀ ...  بیشتر

بررسی شناختی استعاره‌های مفهومی کرونا در مطبوعات فارسی‌زبان ایران

سمیه حاتم زاده؛ رضا کاظمیان

دوره 8، ویژه نامه کرونا ، فروردین 1400، صفحه 57-86

https://doi.org/10.22054/ls.2020.53499.1353

چکیده
  استعاره‌های مفهومی نقش قابل‌توجهی در درک انسان از جنبه‌های مختلف زندگی ایفا می‌کنند. بیماری یکی از این جنبه‌هاست که سرشار از استعاره‌های مفهومی است. این حوزه در زبان فارسی تابه‌حال کمتر مورد توجه محققین قرار گرفته است. ازاین‌رو، پژوهش حاضر، با عنایت به داده‌های زبانی موجود دربارۀ یکی از ویروس‌های نوظهور (کووید 19) که در زمان ...  بیشتر

تحلیل محتوایی موضوع‌ها و هشتگ‌های کرونا در رسانه‌های اجتماعی

مسعود قیومی

دوره 8، ویژه نامه کرونا ، فروردین 1400، صفحه 87-115

https://doi.org/10.22054/ls.2020.53557.1356

چکیده
  بیماری همه‌گیر کرونا موجب تغییراتی در سبک زندگی روزمره، مانند کاهش مراودات اجتماعی و ایجاد فاصله‌گذاری اجتماعی، شده است. در این پژوهش، دو هدف را پیگیری کرده‌ایم. هدف نخست تحلیل الگوریتمی نظرات و پیام‎های مرتبط با کرونا به زبان فارسی است که توسط افراد مختلف، در دو رسانۀ اجتماعی توییتر و اینستاگرام، منتشر می‌شود. برای این هدف، ...  بیشتر

بررسی فرایند ابداع واژه‌ها و اصطلاحات جدید مرتبط با بیماری کرونا: مطالعه‌ای تطبیقی

ابوالفضل علمدار؛ بهزاد رهبر

دوره 8، ویژه نامه کرونا ، فروردین 1400، صفحه 117-151

https://doi.org/10.22054/ls.2021.57843.1421

چکیده
  پژوهش حاضر به بررسی و توصیف فرایند ابداع واژه‌ها و اصطلاحات جدید مرتبط با بیماری کرونا، که اخیراً جامعة جهانی با آن روبه‌روست، پرداخته است. خبرگزاری‌ها و وبگاه‌های رسمی در دو زبان فارسی و انگلیسی، مانند ایرنا، ایسنا، خبر آنلاین، BBC و CNN، مهم‌ترین منبع گردآوری و ثبت داده‌ها بودند. علاوه‌براین، از برخی فرهنگ‌های لغت آنلاین مانند ...  بیشتر

معناشناسی استعاره های چندوجهی در کاریکاتورهای کرونایی مجلۀ الیوم السابع با استناد به الگوی فورسویل

علی اصغر حبیبی؛ عبدالباسط عرب یوسف آبادی؛ مژگان بیات کشکولی

دوره 8، ویژه نامه کرونا ، فروردین 1400، صفحه 153-178

https://doi.org/10.22054/ls.2021.54876.1382

چکیده
  از منظر معناشناسی، کشف روابط برخی از استعاره‌های کلامی با پیام موردنظر دور از دسترس مخاطب است؛ در این صورت، حضور استعارة تصویری، در جهت تقویت پیام، ضروری خواهد بود. از این پدیدة شناختی با عنوان استعارة چندوجهی یاد می‌شود. بروز و شیوع کرونا، به‌عنوان پدیده‌ای نوظهور، برخی مجلات و سایت‌های مختلف را بر آن داشت تا برای القای پیام‌های ...  بیشتر

از واژه‌سازی تا فرهنگ‌سازی: نوواژه‌های کووید ۱۹

حسین ملانظر؛ ارغوان عمرانی پور

دوره 8، ویژه نامه کرونا ، فروردین 1400، صفحه 179-195

https://doi.org/10.22054/ls.2021.55057.1385

چکیده
  آغاز و شیوع کروناویروس جدید (کووید 19) در جهان موجب پیدایش چشمگیر نوواژه‌ها و اصطلاحات مختلفی شده است. زایایی و خلاقیت از ویژگی‌های مهم زبان است، چنان‌که گویشوران، برای بیان مفاهیم تازه، به واژه‌های جدید نیاز دارند. در برخی مواقع، به‌دلیل تغییرات گستردۀ فرهنگی و اجتماعی، زبان نیازمند سازگاری با شرایط جدید است تا به رفتارها جهت دهد ...  بیشتر

بررسی و تبیین معنا و مفهوم اصطلاح‌های فارسی برمبنای نظریۀ آمیختگی مفهومی

غزل باغبانی؛ فاطمه کرمپور

دوره 8، ویژه نامه کرونا ، فروردین 1400، صفحه 197-222

https://doi.org/10.22054/ls.2021.45537.1265

چکیده
  اصطلاح‌ها، بخش جدانشدنی از زبان را تشکیل می‌دهند و در گفتار روزمرۀ افراد به‌وفور یافت می‌شوند. اصطلاح‌ها دارای ساخت معنایی پیچیده‌ای هستند و درک معنا، مفهوم و پیام اصلی آنها، مستلزم درنظرگرفتن کاربرد معنای مجازی‌ باتوجه‌به حوزه‌های معنایی متفاوت‌شان است. در پژوهش حاضر، نگارندگان با کمک نظریۀ آمیختگی مفهومی فوکونیه و ترنر ...  بیشتر

فرایند ذهنی قالب‌ریزی اصطلاحات در دو زبان فارسی و انگلیسی: رویکردی در چارچوب معنی‌شناسی شناختی

سیده مهدیس میرزاده؛ ارسلان گلفام؛ مهناز کربلایی صادق

دوره 8، ویژه نامه کرونا ، فروردین 1400، صفحه 223-252

https://doi.org/10.22054/ls.2021.47965.1286

چکیده
  درک چگونگی تجلی یک اطلاعِ ذهنی در سطح زبان، همواره از مهم‌ترین دغدغه‌های زبان‌شناسان شناختی بوده است. اصطلاحات، به‌عنوان سازه‌های نمایانگر فرهنگ و هویت ملی هر اهل زبانی، می‎توانند نقش مؤثری در شناخت مفاهیم و مطالعات زبانی ایفا کنند. این پژوهش طرحی است در حوزۀ مقایسۀ الگوی رفتارشناختی دو زبان از شاخۀ هندواروپایی که در آن، به ...  بیشتر

بررسی نشانگرهای معرفت‌شناسی در میزگردهای سیاسی- اجتماعی سیمای ایران از منظر گفتمان انتقادی

هادی آرزومندی؛ داود مدنی

دوره 8، ویژه نامه کرونا ، فروردین 1400، صفحه 253-276

https://doi.org/10.22054/ls.2021.51975.1329

چکیده
  مقاله حاضر به بررسی نشانگرهای معرفت‌شناسی در میزگردهای سیاسی- اجتماعی در شبکه‌های سیمای جمهوری اسلامی ایران از منظر گفتمان انتقادی بر اساس دیدگاه هایلند (2005) و فرکلاف (2001) پرداخته است. در این پژوهش 20 برنامه گزینش‌شده میزگردهای سیاسی- اجتماعی شبکه‌های 1، 2، 3 و 4 انتخاب شده اند که به روش کیفی و کمی به‌صورت تمام شماری با استفاده از نمونه‌گیری ...  بیشتر

بررسی محتوا و عناصر فرهنگی کتاب های آموزش زبان انگلیسی با اهداف عمومی و ویژه

حسین میهمی؛ رجب اسفندیاری

دوره 8، ویژه نامه کرونا ، فروردین 1400، صفحه 277-300

https://doi.org/10.22054/ls.2021.50783.1316

چکیده
  فرهنگ به عنوان جزء اصلی و جدانشدنی در کنار آموزش قرار میگیرد. یکی از حوزه هایی که این رابطه در آن نمایان است، آموزش زبان انگلیسی به عنوان زبان دوم یا خارجی می باشد. به دلیل گستردگی زبان انگلیسی در جهان و استفاده از این زبان به عنوان زبان نشر علم و تکنولوژی های جدید، حوزه آموزش زبان انگلیسی با اهداف ویژه ایجاد شده است که فراگیران را در ...  بیشتر

جنبه‌هایی از دستور گفتمانی‌نقشی؛ شواهدی رده‌شناختی از زبان فارسی

حامد مولایی کوهبنانی؛ علی علی زاده؛ شهلا شریفی

دوره 8، ویژه نامه کرونا ، فروردین 1400، صفحه 301-329

https://doi.org/10.22054/ls.2020.52944.1348

چکیده
  «دستور گفتمانی‌نقشی»، که در بسیاری از فرضیات خود با دستور نقش‌گرای دایک (1970) مشترک است، در سال 2008، از جانب هنگولد و مکنزی معرفی شد. دایک عقیده داشت که هر الگوی دستوری، که قادر باشد به سطوح کفایت رده‌شناختی، روان‌شناختی و کاربردشناختی دست یابد، دستوری کامل است. دستور گفتمانی‌نقشی، به‌منظور دستیابی به کفایت روان‌شناختی، فرایند ...  بیشتر