نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• رضا قنبری عبدالملکی ¹
• آیلین فیروزیان پور اصفهانی ²

¹ استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه دامغان

² استادیار زبان شناسی همگانی دانشگاه دامغان

چکیده

این پژوهش بر آن است تا با تکیه بر نگرش ساختارگرایانه، مفصل‌بندی دال‌های شناور، حولِ دال مرکزیِ گفتمان رمان «سال‌های ابری» را با استفاده از نظریه‌های ارنستو لاکلائو و تئون ون‌دایک مورد سنجش قرار دهد. در این راستا، هدف اصلی مقاله آن است تا نشان دهد که چگونه نویسنده با جهت‌دهی به دال‌های گفتمان و استفاده از راهبردهای زبانی، تصویری گزینشی و انتخاب‌شده از جامعۀ عصر پهلوی، بازنمایی کرده است. این رمان از علی‌اشرف درویشیان، مجموعه‌ای معنادار از علائم و نشانه-های زبان‌شناختی و فرازبان‌شناختی است. با توجه به این موضوع، نگارندگان به‌ منظور تبیین گفتمان اثر، به تشریح اجزای متشکلۀ آن و توضیح رابطۀ دال‌های شناور با دال مرکزی پرداخته؛ سپس زمینه‌های تبدیل «نابرابری اجتماعی» به دال مرکزی و به تبع آن رشدِ گفتمان سوسیالیسم را مورد بررسی قرار داده‌اند. پرسش اصلیِ پژوهش حاضر آن است که دال‌های شناور گفتمان با هدف تثبیت و معنابخشی به دال مرکزی، به چه نحو پیرامون آن شکل گرفته‌اند؟ یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که در این اثر، نابرابری اجتماعی به‌عنوان دال مرکزی در شکل‌بخشیِ عناصر گفتمانی آن مطرح است. همچنین دال‌های شناور که فضای گفتمان رمان، آکنده از آن‌هاست؛ در قالب مفاهیمی چون «مساوات اجتماعی»، «نفی استثمار»، «نفی استبداد»، و «آزادی» طوری مفصل‌بندی شده‌اند که همگی در خدمت دال مرکزی قرار دارند. در پیوند با نظریۀ تئون ون‌دایک، راهبرهای قطب‌بندی، کنایه، دلالت ضمنی، استعاره، وجهیت، مقایسه، توصیف کنشگر، دراماتیزه کردن، توضیح، تکرار، و فاصله‌گذاری، مهمترین مقوله‌های تحلیل ایدئولوژیکی در این گفتمان هستند.

کلیدواژه‌ها

• لاکلائو
• ون دایک
• دال مرکزی
• دال شناور
• سالهای ابری

عنوان مقاله [English]

The critical analysis of the master signifier and the interaction of the floating signifiers in the discourse of "Cloud Years" novel based on Laclau’s Approach and Van Dijk's ideological square

نویسندگان [English]

• reza Ghanbari Abdolmaleki ¹
• Ailin Firoozian Pooresfahani ²

¹ Damghan University

² Damghan University

چکیده [English]

This study aimed to measure the articulation of the floating signifiers considering the master signifier of the discourse of "Cloud Years" novel using Ernesto Laclau’s and Theon Van Dijk's theories based on structuralist perspective. This novel written by Ali Ashraf Darvishian is a meaningful collection of linguistic and metalinguistic signs. Considering this issue, in order to explain the discourse of this novel, the authors analyze its components and described the relationship between the floating signifiers and the master signifier; then examined the transformation of "social inequality" into the master signifier and consequently the growth of socialism discourse. The main question of the present study is that how the floating signifiers of the discourse have been formed based on the master signifier with the aim of stabilizing and giving meaning to it? The findings show that in this work, social inequality is considered as a master signifier in the formation of its discourse elements. Also, the floating signifiers, that the discourse of this novel is filled with, are articulated in the form of concepts such as "Social equality", all of which serve the master signifier. According to Theon Van Dijk 's theory, polarization, irony, implication, metaphor, modality, comparison, agent, dramatization, explanation, repetition, and distancing are the most salient categories of ideological analysis in this discourse.

کلیدواژه‌ها [English]

• Laclau
• Van Dijk
• master signifier
• floating signifier
• Cloud Years