TY - JOUR ID - 13711 TI - تحلیل شناختی فعلی چندمعنا در شعر شیون فومنی JO - علم زبان JA - LS LA - fa SN - 2423-7728 AU - شجاع رضوی, سعیده AD - استادیار پژوهشکدة زبانشناسی، پژوهشگاه میراث فرهنگی، تهران، ایران Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 8 IS - 14 SP - 327 EP - 359 KW - زبان‌شناسی شناختی KW - چندمعنایی KW - برجسته‌سازی معنایی KW - شیون فومنی DO - 10.22054/ls.2021.49207.1299 N2 - امروزه، پژوهش‌های بسیاری در زمینة چندمعنایی واژگانی صورت گرفته است. پژوهش حاضر نیز با رویکرد شناختی به بررسی چندمعنایی فعل «دینمه» (می‌بینم) در شعر «اچی مچی خواب» از شیون فومنی می‌پردازد که می‌تواند آغازگر بررسی‌هایی از این دست باشد که می‌توان گویش‌ها و لهجه‌ها را نه تنها از بعد آواشناختی و نحوی که از بعد معناشناختی نیز مورد بررسی قرار دهیم. جامعة آماری پژوهش حاضر فعل پرکاربرد «دینمه» از حوزة دیداری، در شعر شیون فومنی است؛ زیرا در این شعر به خوبی انواع این فعل و تنوع معنایی آن آمده است . مسألة قابل طرح در این پژوهش آن است که چگونه برجسته­سازی در مؤلفه‌های معنایی فعل می‌تواند چندمعنایی را به وجود آورد. در فعل «دید» سه مؤلفة معنایی وجود دارد: شخص، موضوع ودرک مشاهده. در ساخت سرنمونی هر سه عنصر به یک اندازه در ساختار معنایی فعل دخیل­اند، اما هرچه از معنای سرنمونی فاصله می‌گیریم، عناصر پیش­فعلی این فعل دچار تغییر شده و در یک یا دو عنصر برجسته­سازی انجام گرفته است. روش پژوهش حاضر توصیفی­ـ­ تحلیلی است. بررسی انجام­شده نشانگر آن است که این فعل علاوه بر مفهوم دیدن، بیانگر مفاهیم: تصورکردن، خواب­دیدن، خیال­کردن، فرض­کردن، از خاطر گذشتن، دعا و نفرین شنیدن، خوردن، بوییدن، فهمیدن، درک­کردن، متوجه­شدن، دقت­کردن، قسمت­شدن، نصیب­شدن، شاهدبودن، رو به روشدن، مواجه­شدن، تجربه­کردن و مجسم­کردن است. UR - https://ls.atu.ac.ir/article_13711.html L1 - https://ls.atu.ac.ir/article_13711_8c6340d31eb48b8dd30e71c08aac105b.pdf ER -