روح الله محمدعلی نژاد عمران؛ حسام امامی دانالو
چکیده
پنج آیة آغازین سورة علق، به سبب اخبار موجود مبنی بر ارتباط این آیات با آغاز نزول قرآن کریم و بعثت پیامبر اکرم (ص) در غار حرا، همواره مورد توجه اسلامپژوهان مسلمان و غیرمسلمان بودهاست. اغلب محققان این آیات را جدا و بیارتباط با دیگر آیات این سوره میدانند. در نگاه نخست، ممکن است ارتباط و پیوستگی میان الفاظ و عبارات سورههای قرآن ...
بیشتر
پنج آیة آغازین سورة علق، به سبب اخبار موجود مبنی بر ارتباط این آیات با آغاز نزول قرآن کریم و بعثت پیامبر اکرم (ص) در غار حرا، همواره مورد توجه اسلامپژوهان مسلمان و غیرمسلمان بودهاست. اغلب محققان این آیات را جدا و بیارتباط با دیگر آیات این سوره میدانند. در نگاه نخست، ممکن است ارتباط و پیوستگی میان الفاظ و عبارات سورههای قرآن روشن نباشد و پیام قابل درکی از آن بر نیاید. مقالة پیش رو، بر اساس مدل ارتباطی نیل رابینسون (Neal Robinson)، که بر پایة تکرار شدن الفاظ استوار است، به تحلیل پیوستگی آیات سورة علق و نقد محتوای اَخبار در باب نزول قرآن کریم پرداخته است. تعیین بخشهای سوره، بررسی ارتباط میان بخشهای متوالی با کمک واژههای قلابدار و در نهایت ارائة مدل آینهای، ارتباط بخش نخست سورۀ علق، یعنی آیات یک تا پنجم را با سایر بخشها، بهطور کامل برقرار میکند و پیوستگی آیات این سوره که به چینشی حکیمانه تدبیر یافته، اثبات میشود. همچنین، نقد اخباری که بر اساس آنها، نزول آیات این سوره جدا از هم فرض شده است و نیز تاریخگذاری سورة علق نشان میدهد که پنج آیه نخست سورة علق کاملاً مرتبط با سایر آیات این سوره است.
روح الله مفیدی
چکیده
بحث «اِعراب اسم» در نظریههای زبانشناسی تحت عنوان «حالت اسم» مطرح شده و انواع الگوهای حالتنمایی و نشانههای آن در زبانهای مختلف جهان معرفی شدهاست. مقالۀ حاضر با هدف بررسی این الگوهای منظم (و نظام دستوریِ حاکم بر آنها) در عربی قدیم و فصیح از منظر دستهبندیها و اصطلاحات زبانشناسی با تکیه بر رویکرد ردهشناسی ...
بیشتر
بحث «اِعراب اسم» در نظریههای زبانشناسی تحت عنوان «حالت اسم» مطرح شده و انواع الگوهای حالتنمایی و نشانههای آن در زبانهای مختلف جهان معرفی شدهاست. مقالۀ حاضر با هدف بررسی این الگوهای منظم (و نظام دستوریِ حاکم بر آنها) در عربی قدیم و فصیح از منظر دستهبندیها و اصطلاحات زبانشناسی با تکیه بر رویکرد ردهشناسی زبان تدوین گردیدهاست. با تکیه بر ملاکهای ساختاری و صوری (مبتنی بر صورت نهایی کلمه) دو الگوی کلی را میتوان در حالتنمایی اسم در عربی تشخیص داد: 1) اسمهای فاقد پسوندِ شمار (اسمهای مفرد و جمع مکسر) که یک نظام سهعضوی حالت را تشکیل میدهند (حالت فاعلی، مفعولی و مضافالیهی)؛ و 2) اسمهای دارای پسوندِ شمار (اسمهای مثنی، جمع مذکر سالم و جمع مؤنث) که از یک نظام دوعضوی تبعیت میکنند (حالت فاعلی و غیرفاعلی). پژوهش حاضر کوشیدهاست در هر بخش، رفتارهای غالب و نیز استثنائات را با نگاهی نظریهبنیاد توضیح دهد و در مواردی ضمن طرح انتقاداتی از صرفونحو عربی، سؤالاتی را برای پژوهشهای آتی مطرح کند.