فرشته مؤمنی
چکیده
بااینکه ناواژه‌سازی پدیده‌ای مهم در جریان رشد زبانی کودک است و نخستین کوشش او در کاربرد ویژگی «آفرینندگی» زبان به شمار می‌آید، تاکنون در مطالعات نادیده گرفته شده است. هدف پژوهش حاضر بررسی گونهای کمیاب از نوواژه‌سازی کودک، با تأکید بر انگیختگی زبانی است. شیوة مطالعه توصیفی‌ـ‌تحلیلی است و در آن، داده‌های ناواژه‌ها از ...
بیشتر
بااینکه ناواژه‌سازی پدیده‌ای مهم در جریان رشد زبانی کودک است و نخستین کوشش او در کاربرد ویژگی «آفرینندگی» زبان به شمار می‌آید، تاکنون در مطالعات نادیده گرفته شده است. هدف پژوهش حاضر بررسی گونهای کمیاب از نوواژه‌سازی کودک، با تأکید بر انگیختگی زبانی است. شیوة مطالعه توصیفی‌ـ‌تحلیلی است و در آن، داده‌های ناواژه‌ها از گفتار خودانگیختة 8 کودک 20ماهه تا چهارساله، با همکاری مادران، در بیش از یک سال پیمایش گردآوری شده است. یافتهها نشان میدهند که نهتنها انگیختگی در ساخت نامآوا و ناواژههایی که نشانههای شمایلی تلقی میشوند میتواند نقش داشته باشد، بلکه قواعد واجی زبان مادری در ناواژه‌سازی کودک نیز میتواند تحتتأثیر انگیختگی زبانی نقض شود. افزون بر این، از جنبة شناختی، مفاهیم پیچیدهتر ساختار واجی پیچیدهتری پیدا میکنند. ازآنجاکه این نوع ناواژه‌سازی دارای ساختاری کاملاً نو و بدون زمینة زبانی از فرایند ابداع است، ناواژه‌ها فاقد ریشه و تکواژهای اشتقاقی هستند؛ گرچه کودک برخی از آنها را در جایگاه پایة فعل قرار میدهد و با همکردی از واژگان زبان، با آنها فعل مرکب میسازد.
