TY - JOUR ID - 11084 TI - نمود در ترکیب‌ فعلی: پژوهشی‌ پیکره‌بنیاد JO - علم زبان JA - LS LA - fa SN - 2423-7728 AU - غنچه پور, موسی AD - استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 7 IS - 11 SP - 45 EP - 80 KW - نمود KW - ترکیب‌فعلی KW - سنجه‌ای KW - مستمر KW - غایتمند DO - 10.22054/ls.2020.44566.1250 N2 - در این نوشتار نمود دستوری و واژگانی و انواع آنها در ترکیب‌های فعلی زبان فارسی معاصر بررسی شده است. داده‌های این پژوهش برگرفته‌از رساله دکتری نگارنده (غنچه‌پور، 1392) و بالغ بر 8579  واژه مرکب فعلی است که از فرهنگ بزرگ سخن (انوری، 1386) استخراج شده است. بررسی پیکرۀ فوق نشان داد که دو نوع نمود دستوری و واژگانی که در فعل و جملات گزارش شده است، در ترکیب‌فعلی نیز وجود دارد و ساختار درونی ترکیب‌های فعلی در زبان فارسی نشان دهندۀ گسترۀ زمانی و وجه انجام کنش یا حالت هستند. علاوه‌بر‌این، ترکیب‌های فعلی به‌لحاظ نمود دستوری، در دو طبقۀ کامل (تداومی، غیرتداومی، برآیندی و تجربه‌ای) و ناقص (تکراری، عادتی و مستمر) دسته‌بندی شده­اند. همچنین، این واژه‌های مرکب به‌لحاظ نمود واژگانی، با‌‌توجه‌به مؤلفه‌های معناییِ [±پویایی]، [±سنجه‌ای]، [±‌غایی] و [±تداومی]، به دو طبقۀ کلی ایستا و غیرایستا متمایز شد­ه­اند. ترکیب‌های فعلی غیرایستا نیز به انواع غیرسنجه‌ای (کنشی و تک‌رویدادی)، سنجه‌ای بسته (دو‌نقطه‌ای و چندنقطه‌ای) و سنجه‌ای باز متمایز و مشخص گشته­اند. UR - https://ls.atu.ac.ir/article_11084.html L1 - https://ls.atu.ac.ir/article_11084_79dbe103dadeab294dcd24709ac221e5.pdf ER -