زبانشناسی
سعید لبافان؛ محمد دبیرمقدم
چکیده
هدف اصلی از نگارش این مقاله، به دست دادن توصیفی از نظام مطابقۀ زبان خانیکی بر پایۀ دادههای تجربی میباشد. این گونۀ زبانی متعلق به شاخۀ غربی جنوبی زبانهای ایرانی است. این زبان مانند بسیاری از دیگر زبانهای بومی ایران، در خطر نابودی است. این زبان در روستای «خانیک»، که گویشوران آن را «خونک» [xunek] تلفظ میکنند، گفتوگو ...
بیشتر
هدف اصلی از نگارش این مقاله، به دست دادن توصیفی از نظام مطابقۀ زبان خانیکی بر پایۀ دادههای تجربی میباشد. این گونۀ زبانی متعلق به شاخۀ غربی جنوبی زبانهای ایرانی است. این زبان مانند بسیاری از دیگر زبانهای بومی ایران، در خطر نابودی است. این زبان در روستای «خانیک»، که گویشوران آن را «خونک» [xunek] تلفظ میکنند، گفتوگو میشود. در این مقاله، توصیف الگوهای نظام مطابقه بر مبنای نظامهای پنجگانه کامری (1978) صورت میگیرد. در تحلیلهای ارائه شده بر روی دادههای این زبان، مشخص خواهد شد که به لحاظ مطابقه، نظام انطباق دوگانه در این زبان دستوری شده است که حساس به مؤلفههای «زمان»، «نمود»، «شخص»، و «ویژگی معنایی فاعل» است. بدین ترتیب که در جملات دارای افعال «+ حال»، چه افعال لازم و چه افعال متعدی، نظام مطابقه ’فاعلی-مفعولی‘ است و در جملات دارای افعال «+ گذشته»، «+کامل»، «+سوم شخص مفرد»، و «+روانشناختی»، چه افعال لازم و چه افعال متعدی، نظام مطابقه غیر’فاعلی-مفعولی‘ است. در نظام ’فاعلی-مفعولی‘، فاعل همواره به صورت پسوند تصریفی مطابقه در فعل صورتبندی میشود و در نظام غیر’فاعلی-مفعولی‘، که واژهبستهای غیرفاعلی، وظیفۀ مطابقه را به عهده دارند، شاهد ردۀ ’خنثی‘ هستیم.
مژگان همایون فر
چکیده
کسرۀ اضافه همواره از عناصر دستوری مورد توجّه دستوریان و زبانشناسان بوده است و نظرات گوناگونی در خصوص ماهیّت و توزیع آن در ساختار گروه اسمی زبان فارسی و برخی دیگر از شاخههای زبانهای ایرانی مطرح شده است. تحلیلهای نحوی و صرفی در مورد کسرۀ اضافه به دست داده شده است. پژوهش حاضر میکوشد ضمن گردآوری این نظرات و بررسی منتقدانه آنها نشان ...
بیشتر
کسرۀ اضافه همواره از عناصر دستوری مورد توجّه دستوریان و زبانشناسان بوده است و نظرات گوناگونی در خصوص ماهیّت و توزیع آن در ساختار گروه اسمی زبان فارسی و برخی دیگر از شاخههای زبانهای ایرانی مطرح شده است. تحلیلهای نحوی و صرفی در مورد کسرۀ اضافه به دست داده شده است. پژوهش حاضر میکوشد ضمن گردآوری این نظرات و بررسی منتقدانه آنها نشان دهد تلاش برای تعیین ماهیّت این عنصر تنها یکی از پرسشهای اساسی در خصوص این عنصر است که نیاز به پاسخ دارد و علت ظهور و نقش آن در ساخت نیز باید همزمان مدَنظر قرار گیرد. در این پژوهش، کسرۀ اضافه در فارسی دارای نقش هستهنمایی برای عنصر دارای مشخصة اسمی قلمداد شده است. گرایش پرقدرتی در میان زبانهای پیشاضافه برای هستهـآغازی بودن گروههای اسمی وجود دارد. میتوان بر اساس اصول مطرح در برنامه کمینهگرایی، کسرۀ اضافه را تظاهر ساختواژی نشاندارکردن هستة حرکتکرده به جایگاه آغازین در گروههای اسمی به شمار آورد.
سارا احمدی؛ حبیب گوهری
چکیده
هدفِ پژوهشِ حاضر بررسیِ فرایندِ مضاعفسازی واژهبستی و پیامدهای آن برای نحوِ زبان بر اساس دادههائی از کردی کلهری است. به عبارت دیگر، مسأله این است که آیا مضاعفسازی واژهبستی حالتِ غالب در کردی کلهری است یا اینکه این فرایند مانند بسیاری از زبانهای دیگر منجر به منفکشدنِ گروهِ اسمی از درونِ بند و خروجِ آن به سمتِ چپ یا ...
بیشتر
هدفِ پژوهشِ حاضر بررسیِ فرایندِ مضاعفسازی واژهبستی و پیامدهای آن برای نحوِ زبان بر اساس دادههائی از کردی کلهری است. به عبارت دیگر، مسأله این است که آیا مضاعفسازی واژهبستی حالتِ غالب در کردی کلهری است یا اینکه این فرایند مانند بسیاری از زبانهای دیگر منجر به منفکشدنِ گروهِ اسمی از درونِ بند و خروجِ آن به سمتِ چپ یا راست میگردد. تبیینِ تفاوتِ بین وند و واژهبست نیز از اهدافِ دیگر این پژوهش است. پژوهشِ حاضر توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر ارائه استدلال جهتِ بررسی رابطة بین مضاعفسازی واژهبستی و ساخت نحوی در کردی کلهری است. این پژوهش عمدتاً بر اساس چارچوبِ ارائهشده در اسپنسر و لوئیز (2012) انجام گرفته است. برای گردآوری دادهها، از شیوة میدانی، مشاهده، مصاحبه و مراجعه به منابع کتابخانهای، اقدام به جمعآوری دادهها شده است. نتایج نشان داد که فرایندِ مضاعفسازی واژهبستی بهصورت محدود در کردی کلهری مورد استفاده قرار میگیرد. در مقابل، برای اجتناب از حضورِ همزمانِ واژهبست و گروهِ اسمی مرتبط با آن، گویشورانِ کردی کلهری اغلب به ساختِ نحوی خروج به چپ یا راست متوسل میشوند و بهاینترتیب، گروهِ اسمی (مفعولِ صریح) را از ساختار موضوعی جمله خارج میکنند.